ՌԱԿ-ում վերջին շրջանում ծաւալուող ներկուսակցական հարցերի շուրջ «Առաւօտը» հեռախօսազրոյց ունեցաւ ՌԱԿ Գերագոյն Խորհուրդի նախագահ Վարդան Նազիրեանի հետ: Վերջինս 40 տարուց աւել կուսակցական կենսագրութիւն ունի, ՌԱԿ ղեկավար կազմում տարբեր պատասխանատու պաշտօններ է զբաղեցրել:
– Պարոն Նազիրեան, անցած տարի Հայաստանում տեղի ունեցաւ աշխարհասփիւռ ՌԱԿ պատգամաւորական ժողով, որի ընթացքում ընտրուեց Գերագոյն խորհուրդ: Կը բացատրէ՞ք, ինչ մարմին է դա:
– ՌԱԿ Գերագոյն Խորհուրդը ծնունդ առաւ Հոկտեմբեր 2016-ին, Երեւանի մեջ գումարուած Արտակարգ Ընդհանուր Պատգամաւորական Ժողովում, որին ներկայ էին Հայաստանի տարբեր շրջանակների 139 լիազօրուած պատգամաւորներ եւ սփիւռքի զանազան գաղութներից՝ աւելի քան 30 ՌԱԿ –ի կառոյցների ղեկավարներ, որի ընթացքում որոշում կայացուեց կուսակցութիւնը դարձնել Հայաստանակենտրոն. ընտրուեցին ՌԱԿ Կենտրոնական վարչութիւն եւ Գերագոյն Խորհուրդ։
– ՌԱԿ Գերագոյն Խորհուրդը ՌԱԿ Կանոնագրում ընդգրկուա՞ծ է:
– Կուսակցութեան Գերագոյն հեղինակութիւնը Ընդհանուր Պատգամաւորական Ժողովն է։ Այս ժողովը իրաւունքը ունի բարեփոխելու, պակասեցնելու կամ յաւելումներ կատարելու կուսակցութեան Կանոնագրի մէջ`ձայների մեծամասնութեամբ։ ՌԱԿ Գերագույն Խորհուրդը վաւերացուեց այդ Պատգամաւորական Ժողովում՝ ձայների միաձայնութեամբ։ Հետեւաբար, ՌԱԿ Գերագոյն Խորհուրդը օրինաւոր եւ օրինական է, ամրագրուած է Հայաստանակենտրոն Ռամկավար Ազատական Ընդհանուր Պատգամաւորական Ժողովի կողմից եւ հաստատուած ՀՀ Արդարադատութեան նախարարութեան կողմից։
Գերագոյն Խորհուրդը միացնող, կամրջող, համադրող եւ ընդհանուր քաղաքականութիւնը որոշող եւ գործունէութիւնները ծրագրող, դասաւորող մարմին է, որին մաս են ՌԱԿ ի Հայաստանի եւ սփիւռքի ղեկավարութիւնների անդամներ։
– Սփիւռքի որոշ անհատներ չեն ընդունում եւ չեն ցանկանում հաշուի նստել կուսակցութեան Գերագոյն Խորհուրդի հետ:
– Ժամանակաւոր է այդ։ Մենք իրենց ալ հրաւիրեցինք մաս կազմելու ՌԱԿ Գերագոյն Խորհուրդին, բայց անհասկնալի պատճառներով մերժեցին ժողովին մասնակցել, հակառակ որ ժողովների տեղերն ու ժամանակները համաձայնեցուած էին։ Անձնական շահերից ելնելով վերջին օրերին, չկարողացան կամ չուզեցին հաշտութեան ժողովներին մասնակցել։
– Ձեր այլախոհների խօսքերով` իրենք եկել են այն եզրակացութեան, որ ՀՀ-ում ՌԱԿ-ը չպէտք է գոյութիւն ունենայ որպէս կուսակցութիւն`առկայ 70 կուսակցութիւնների շարքում, այլ պէտք է հետապնդի Արցախի եւ Ցեղասպանութեան միջազգային ճանաչումը:
– Անկեղծ լինելու համար, ես եւ բազմաթիւ կուսակցական ընկերներ զարմացանք այս անհասկնալի յայտարարութեան վրայ։ Որեւէ կուսակցութեան գոյութեան հիմնական նպատակը երկրի իշխանութեան տիրանալն է որպէսզի իր դաւանած սկզբունքները գործադրէ այդ երկրին ժողովուրդի բարօրութեան համար։ Ինքն իրեն յարգող որեւէ կուսակցութիւն այդ ուղղութեամբ կ՚աշխատի։ Մենք, որպէս Ռամկավար Ազատականներ, կը հաւատանք ռամկավարական եւ ազատական սկզբունքներին։ Մեր նպատակը պէտք է լինի Հայաստանում հիմնել ռամկավարական, ժողովրդավարական եւ ազատական, լիպերալ սկզբունքների վրայ հիմնուած իշխանութիւն։ Սփիւռքում հայկական աւանդական կուսակցութիւնները չեն կարող տեղի կառավարութիւններին, իշխանութիւններին տիրանալ, եւ հետեւաբար չեն կարող քաղաքական ամբողջական աշխատանք տանել։ Կարող ենք մշակութային, մարզական, կրթական, պատանեկան, երիտասարդական եւ այլ տեսակի գործունէութիւններ ունենալ` հայապահպանման համար: Ինչպէս նաեւ, Ցեղասպանութեան իրողութիւնն ու Հայ Դատի արդար լուծման երազը վառ պահել նոր սերունդի մէջ։ Անշուշտ պէտք չէ մոռնանք Ցեղասպանութեան ճանաչումի եւ մեր դատի եւ իրաւունքների պահանջը հետապնդելու սրբազան պարտականութիւնը։
– Իսկ Արցախի միջազգային ճանաչումը:
– Արցախի հարցը մաս կը կազմէ Հայ Դատի ընդհանուր պատկերին։ Հողային ամբողջականութեան, բռնագրաւուած հողերու վերադարձի մաս կը կազմէ Արցախի հարցը։ Մենք պէտք է մեր քաղաքականութիւնը համադրենք Արցախի եւ հայրենի իշխանութիւնների քաղաքականութեան հետ եւ այստեղ աշխատանք տանենք այդ ուղղութեամբ։ Մեր, հայկական թերթերում Արցախի հարցի մասին գրելով չենք կարողանայ Արցախը ճանչեցնել պետութիւնների մօտ։ Շատ լուրջ, հետեւողական եւ քաղաքական լայնածաւալ աշխատանք կը պահանջի դա, որի մասին շատ երկար պէտք է ծրագրել եւ խօսել։
ՌԱԿ-ն առաջին կուսակցութիւններից մէկն է, որ գրանցուեց Հայաստանում, սրանից 25 տարի առաջ։ Քաղաքական զարգացումների հետ, անուանափոխութիւններ եղան, ժամանակի զարգացումների հետ քայլ պահելու համար։ Մենք կը հաւատանք բազմակարծութեանը։ Եթէ Հայաստանի մէջ շուրջ 70 կուսակցութիւններ կան, դա չի նշանակում, որ առաջին գրանցուած կուսակցութիւնները պէտք է հեռանան քաղաքական ասպարէզից։ Շատ լաւ գիտէք որ այդ 70 կուսակցութիւններերից շատ շատերը մի քանի անդամ հաշուող կազմակերպութիւններ են։ Մենք նրանց հետ չենք մրցելու։ Մենք քաղաքական լուրջ կուսակցութիւն ենք եւ տարածուած ենք Հայաստանի բազմաթիւ մարզերում: Տակաւին վերջին մի քանի ամիսներին Վարդենիսի, Արմաւիրի, Սիսիանի, Եղվարդի շրջաններում եւ մայրաքաղաք Երեւանում երիտասարդական, մարզական եւ այլ տիպի ակումբներ հաստատեցինք, տասնեակներով երիտասարդներ կուսակցական օծեցինք եւ այդ շրջաններում, պէտք է ասել, որ խանդավառութիւնը մեծ է։ Տակաւին ծրագիրեր ունենք եւ նախաքայլերն արուած են`տարբեր մարզերում եւ քաղաքներում կուսակցական, մշակութային, երիտասարդական եւ այլ մարմիններ ստեղծելու։
– ՌԱԿ Արգենտինայի կառոյցի ներկայացուցիչ Սերխիօ Նահապետեանը Երեւանում կայացած մամուլի ասուլիսում դժգոհեց, որ իրենց թոյլ չէք տալիս կուսակցական ատրիբուտներն օգտագործել: Ի դէպ, նա նաեւ ասաց, որ Հայաստանում է իբրեւ ՌԱԿ ատենապետ:
– Սերխիօ Նահապետեանը իրաւունք ունի իր գաղափարներն արտայայտելու աշխարհի որեւէ մեկ անկիւնում, կարող է Հայաստանում ներկայանալ, որպէս սփիւռքի ՌԱԿ-ի անդամ, սակայն ոչ ՀՀ ՌԱԿ ի ներկայացուցիչ։ Հայաստանի ՌԱԿ-ը պաշտօնապէս գրանցուած է ՀՀ Արդարադատութեան նախարարութիւնում։ Ընկեր Նահապետեանի արարքը ՀՀ ներքին գործերին միջամտել է։ Բան, որն օրէնքով արգելուած է: Ասեմ, որ ՀՀ առաջին խորհդրարանում ՌԱԿ-ը 21 պատգամաւորներ ունէր։ Իսկ այդ ժամանակ, ՌԱԿ-ի Կեդրոնական վարչութեան Ատենապետ ընկեր Արշաւիր Կէօնճեանը պաշտօնապէս ՌԱԿ- ի դրօշն ու զինանշանը փոխանցեց Հայաստանի ՌԱԿ-ի Կեդրոնական Վարչութեանը։
– Սերխիօ Նահապետեանը նաեւ մտահոգութիւն յայտնեց առ այն, որ ՌԱԿ-ը փորձեց մասնակցել խորհրդարանական ընտրութիւններին`ընդդիմութեան դրօշի ներքոյ: Իր բառերով՝ «Այս ընդդիմութիւնը սփիւռքում համարւում է բաւականին վտանգաւոր երեւոյթ, որովհետեւ եթէ այդ ընդդիմութիւնը մտնելով սփիւռքի մէջ, բաժանումներ կը ստեղծի, որոնք կը կործանեն մեր սփիւռքը»։ Այս մասին ի՞նչ կասէք:
-Ռամկավարական, ժողովրդավարական երկիրներում, ընդդիմութիւնը անհրաժեշտութիւն է։ Ընդդիմութեան մէջ կամ ընդդիմութեանը կողմ լինելը չի՛ նշանակուի` վարկաբեկել իշխանութիւններին։ Այդ չի՛ նշանակում իշխանութիւնների դէմ աշխատել։ Պէտք է գտնուեն մարդիկ, կուսակցութիւններ, որոնք կարենան «ոչ» ասել իշխանութիւնների սխալ քաղաքականութեանը։ Մենք, ռամկավարներս, պարտականութիւ՛նը եւ իրաւու՛նքը ունինք դրական, շինիչ քննադատութեամբ մօտենալու իշխանութիւնների արարքներին։ Եթէ դրական երեւոյթ տեսնենք`կը գնահատենք, եթէ, ըստ մեր հայեցողութեան, սխալ քայլեր նշմարենք, պէ՛տք է քննադատենք, պիտի՛ քննադատենք։
– Դա չի՞ կործանի սփիւռքը, ինչպէս համոզուած է Ձեր ընդդիմախօսը:
– Դա ոչ մի կերպով սփիւռքին վնաս չի հասցնի։ Հակառակը, կը կազմակերպէ սփիւռքը եւ նրա զանազան միաւորները կը համախմբի Հայաստանի շուրջ, հայրենիքի շուրջ։ Իշխանութիւնը ի՛նքը պէտք ունի շինիչ քննադատութեան։ Գեղեցիկ լոզունգներով հայրենիք չի կերտուի։
– Խօսեցիք Հայրենիքը շէնացնել-զօրացնելու մասին, ՀՀ վարչապետը կոչով դիմեց սփիւռքի գործարարներին` Հայաստանում ներդրումներ կատարելու: Պատրաստւո՞ւմ էք:
– Շատ դրական կոչ է։ Մենք արդէն իսկ ծրագրած ենք գործարարների հետ գործակցելու՝ հաւաքական կերպով ներդրումներ կատարելու։ Սակայն, նախքան այդ, ՀՀ-ն պէտք է օրէնքով ապահովի արտասահմանեան ներդրողների վստահութիւնը եւ ներդրումները, սփիւռքահայերն իրենց կարողականութեան չափով կաշխատեն օգնել Հայաստանի վերելքին եւ բարգաւաճումին։
Զրոյցը`Նէլի Գրիգորեանի
