«Թերթապատում. մամուլի անդրադարձները Կոմիտաս վարդապետի մասին» աշխատութեան մէջ մեկտեղուած են Կոմիտասի՝ Պոլսոոյ եւ յարակից գաւառներու մէջ, ինչպէս նաեւ Եգիպտոսի մէջ ծաւալած գործունէութեան առաջին շրջանի մասին արեւմտահայ օրաթերթերու եւ պարբերաթերթերու արձագանգները:
Armenpress.am-ի տեղեկութիւններով՝ գիրքին շնորհանդէսը, որ կազմած է ֆրանսահայ երաժշտագէտ Արմինէ Գրիգորեան, խմբագրած` Գուրգէն Գասպարեան, տեղի ունեցած է Փետրուար 15-ին, Կոմիտասի թանգարան-ուսումնարանին մէջ:
«Մամուլի տուեալները կարելի է բաժնել երկու մասի՝ լրատուական եւ հեղինակային յօդուածներ: Լրատուականը բնականաբար այն մասին է, թէ Կոմիտասը ե՞րբ ժամանեց, այս կամ այն երկիր, ե՞րբ մեկնեցաւ, դասախօսութիւններու մասին ծանուցումներն են, զեկոյցները: Եթէ խօսինք հեղինակային յօդուածներու մասին՝ անհրաժեշտ է նշել, որ արձակագիր Տիգրան Կամսարականը գրած է յօդուած մը, որ հրատարակուած է չորս անգամ: Մէկ խօսքով՝ հոյակապ գրութիւններ կան»,- ներկայացուցած է Գրիգորեան:
Ան պատմած է, որ Կոմիտասի՝ Պոլսոյ մէջ կայանալիք առաջին համերգին ժամանակ պատրիարքարանէն հրահանգ եկած է, որ առաջին բաժինը, որուն մէջ պէտք է եկեղեցական երաժշտութիւն հնչէր, պէտք չէ կատարուի, որովհետեւ չըսուած եւ չտեսնուած երեւոյթ էր եկեղեցական երգերն ու շարականները աշխարհիկ բեմի վրայ ներկայացնելը: «Բազմաթիւ վէճեր սկսած են, դէմ ու կողմ կարծիքներ հնչած են, տարբեր մեկնաբանութիւններ եղած են թեմային շուրջ: Այդ ամէնը ներկայացուած է մամուլի մէջ: Կեանքը կը կենդանանայ, երբ կ՝ուսումնասիրուին մամուլի հրատարակութիւնները: Շատ բան կը բացայայտուի, եւ ժամանակաշրջանը շօշափելի կը դառնայ»,- ըսած է Գրիգորեան:
Անդրադառնալով աղբիւրներուն՝ ան շեշտած է, որ թրքական արխիւներուն մէջ գրեթէ տեղեկութիւն չկայ, անգամ որեւէ մամուլի արձագանգ, թարգմանութիւն չկայ: «Երբ Կոմիտաս կ՝երթայ Եգիպտոս, տեղի մամուլի արձագանգները՝ արաբերէն թերթերու գրութիւնները, մեծ մասամբ թարգմանուած են, իսկ Պոլսոյ եւ Իզմիրի թրքական մամուլէն՝ ոչ մէկ թարգմանութիւն: Այդ առումով շատ աշխատանք կայ ընելու, քանի որ մենք պէտք է գիտնանք, թէ անոնք ինչ կը մտածէին, ինչ կը զգային: Ի հարկէ, Կոմիտասը ունեցած է զինք սիրողներ, օրինակ՝ իշխան Մէճիտը, որ նկարիչ էր, արուեստագէտ, սքանչացած էր Կոմիտասով եւ բազմիցս զինք հրաւիրած էր իր պալատ, բայց ատիկա բաւարար չէ, պէտք է մամուլի կարծիքը գիտնալ»,- ընդգծած է Արմինէ Գրիգորեան:
Ան խոստովանած է, որ գիրքը կազմելը բաւական բարդ էր, քանի որ երկար ժամանակ պահանջուած է ծանօթագրութիւններուն համար:
«Թերթապատում. մամուլի անդրադարձները Կոմիտաս Վարդապետի մասին» գիրքը լոյս տեսած է «Վերածնունդ» մշակութային եւ հողեղէն հիմնադրամին աջակցութեամբ:
