Անընդհատ կը խօսուի հայ-թրքական յարաբերութիւններու քաղաքական ենթահողի մասին, սակայն քաղաքական շփում չկայ, մինչդեռ մշակութային կապերը ամենաանմիջականն են:
Ըստ Panorama.am-ի`վերջերս լրագրողներու հետ հանդիպման ընթացքին այսպէս ըսած է գեղագէտ, արուեստաբան Լեւոն Լաչիկեան` անդրադառնալով թրքահայ եւ պոլսահայ հոգեւոր-մշակութային կեանքին:
«Անցել է 100 տարի, Պոլիսը դարձել է մէգապոլիս, բնակչութիւն հասել է 18 միլիոն-ի, սակայն հայերի թիւը նուազել է հասնելով 50 ազարի: Խնդիր է, թէ այդ քիչ թուով հնարաւոր է այդքան հսկայական մշակութային ժառանգութիւնը պահպանել»,-նշած է բանախօսը:
Ան ներկայացուցած է, որ Պոլսոյ մէջ ներկայիս կը գործէ 35 հայկական եկեղեցի, մշակութային դպրոցներ, հայ մամուլ, որ կարելի է պահպանել միայն զօրեղ հայ համայնքի շնորհիւ:
Լեւոն Լաչիկեանի խօսքերով` հիմնական խնդիրը այսօր Պոլսոյ մէջ լեզուի պահպանութեան հարցն է. «Հայերէնի նկատելի նահանջ կայ. «Պոլսում ապրող հայ բնակչութեան միջինը 18 տոկոսն է հայերէն խօսում, իսկ երիտասարդների 9-ը տոկոսը»:
Ըստ Լաչիկեանի Հայաստանի եւ Պոլսոյ միջեւ մշակութային կապերը պահպանելով, փոխադարձ երթալ-գալով միայն կարելի է պահպանել հայկական մշակոյթը. «Կամուրջներ պէտք է գցենք, մեր ազգային ճիշդ մշակոյթով, ոչ թէ ռապիզով»:
Հանդիպման ներկայ քանդակագործ Ֆերտինանտ Առաքէլեան, իր հերթին, նկատած է, որ Լաչիկեանի դիտարկումները շատ ճիշդ են, սակայն այդքան ալ դիւրին չէ այդ ամէնը. «Մենք այստեղ ունենք մշակոյթի պահպանման խնդիր: Մենք Հայաստանում հայերին պահելու խնդիր ունենք այսօր»:
