ՕՖԵԼԻԱ ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄԵԱՆ. ՀԱՅ ԺՈՂՈՎՐԴԱԿԱՆ ԵՐԳԻ ԱՆԶՈՒԳԱԿԱՆ ՄԵԿՆԱԲԱՆԸ

«Կո­մի­տաս եր­գող ազ­գը ան­մահ է իր եր­գե­րուն նման, հա­յը ան­յաղ­թե­լի է: Այդ ան­յաղ­թե­լի ու­ժը, երաժշ­տու­թեան ձե­ւով  կար­տա­ցո­լայ նոյ­նիսկ մեր հե­րոս­նե­րուն աճիւն­նե­րէն»:

Օֆել­իա Համ­բար­ձում­եան

 

Յու­նիս 13-ին, 91 տա­րե­կան հա­սա­կին, կեան­քին հրա­ժեշտ տուաւ հայ ան­ուա­նի երգ­չու­հի Օֆել­իա Համ­բար­ձում­եան:

Հայ եր­գի թա­գու­հի,  Հայաստանի Հանրապետութեան ժո­ղովր­դա­կան ար­ուես­տա­գի­տու­հի Օֆել­իա Համ­բար­ձում­եան 1959-ին ձայ­նամ­շակ­ման դա­սըն­թացք­նե­րու հե­տե­ւած է Ռո­մա­նոս Մե­լիք­եա­նի ան­ուան երաժշ­տա­կան ու­սում­նա­րա­նէն ներս: 1944-էն` հե­ռուս­տա­տե­սու­թեան եւ ձայ­նաս­փիւ­ռի ժո­ղովր­դա­կան գոր­ծիք­նե­րու ան­սամպ­լի մե­ներգ­չու­հի: Օֆել­իա­յի եր­գե­ցո­ղու­թիւնը  կ’առանձ­նա­նայ խոր ար­տա­յայտ­չա­կա­նու­թեամբ, ազ­գա­յին վառ երան­գա­ւո­րու­մով: Իր եր­գա­ցան­կը առա­ւե­լա­բար կ’ընդգր­կէ հայ ժո­ղովր­դա­կան, գու­սա­նա­կան  աշու­ղա­կան եր­գեր: Հա­մերգ­նե­րով հան­դես  եկած է ԱՊՀ քա­ղաք­նե­րուն, ար­տա­սահ­ման­եան հա­յաբ­նակ եր­կիր­նե­րուն  (Լի­բա­նան, Սուր­իա, Եգիպ­տոս, Ֆրան­սա, ԱՄՆ) մէջ: ՀՀ նա­խա­գա­հի հրա­մա­նա­գի­րով հայ եր­գար­ուես­տին մէջ ու­նե­ցած իր մեծագոյն ծա­ռա­յու­թիւն­նե­րուն հա­մար Օֆել­իա ար­ժա­նա­ցած է «Սուրբ Մես­րոպ Մաշ­տոց» շքանշա­նին: ՀՀ ժո­ղովր­դա­կան ար­ուես­տա­գի­տու­հի Օֆել­իա Համ­բար­ձում­եան հայ եր­գի բո­լոր ժամա­նակ­նե­րու ամե­նան­շա­նա­ւոր կա­տա­րող­նե­րէն մէկն է:

Նա­խորդ տա­րի հայ հան­դի­սա­տե­սին ներ­կա­յաց­ուե­ցաւ բե­մադ­րիչ Հայկ Վար­դան­եա­նի «Օֆել­իա» շար­ժան­կա­րը նուիր­ուած  երգ­չուհի­ին կեան­քին ու ար­ուես­տին: Շար­ժանը­կա­րը այս տա­րի պի­տի շա­րու­նակ­ուի ցու­ցադր­ուիլ Սփիւռ­քի տար­բեր գաղ­թօ­ճախ­նե­րուն մէջ:

Հա­յաս­տա­նի Երաժշ­տա­հան­նե­րու Միու­թեան նա­խա­գահ Արամ Սա­թեան Օֆել­իա Համբարձումեա­նին մա­սին հե­տեւ­եա­լը կը վկա­յէ. «Օֆել­իա Համ­բար­ձում­եա­նի ձայ­նը ժո­ղո­վուր­դին սր­տէն բխած ձայն էր, ան մեր ամե­նա­սի­րե­լի երգ­չու­հի­նե­րէն մէկն էր: Անոր ձայ­նա­յին տու­եալ­նե­րը կը նե­րէ­ին, որ մա­քուր ու ջինջ կա­տա­րո­ղու­թեամբ ներ­կա­յաց­նէր եր­գե­րը:

«Հայ եր­գա­հան­նե­րը եր­գեր կը յօ­րի­նէ­ին յատ­կա­պէս իրեն հա­մար: Օֆել­ի­ան շատ մը երգահաններու եր­գե­րուն առա­ջին կա­տա­րողն էր: Արամ Մե­րան­կուլ­եա­նի, Ստե­փան Ջըրպաշեանի, Արամ Սա­թուն­ցի եր­գե­րուն առա­ջին մեկ­նա­բա­նում­նե­րը Օֆել­իա­յինն էին եւ իր­մէ ետք ոչ ոք կր­ցաւ աւե­լի լաւ կա­տա­րել զա­նոնք: Ան կը թա­փան­ցէր եր­գին խոր­քը եւ կը յա­ջո­ղէր ունկն­դի­րին հասց­նել եր­գա­հա­նին միտ­քը: Մաս­նա­գէտ էր, ինչ որ իրեն կը թոյ­լատ­րէր աշ­խա­տիլ այն­պէս ինչ­պէս եր­գա­հա­նը կը փա­փա­քէր»:

Սա­թեա­նի հա­մա­ձայն  Օֆել­ի­ան կը գտ­նէր, թէ հայ­կա­կան հին եր­գե­րը աւե­լի մե­ղե­դա­յին են ու հա­սա­նե­լի ժո­ղո­վուր­դին: Օֆել­ի­ան մին­չեւ իր կեան­քին վեր­ջը ապ­րե­ցաւ ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան կեան­քով: Ան պարզ էր ու կեն­սու­րախ, մե­ծա­միտ չէր, ժպ­տե­րես էր ու կա­նա­ցի, որուն հա­մար ալ սիր­ուած ու յարգ­ուած էր բո­լո­րին կող­մէ: